Sau khi sáp nhập ba tỉnh Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình, vùng đất Cố đô mới trở nên giàu có hơn bao giờ hết với gần 5.000 di tích đã được kiểm kê, trong đó có 8 Di tích quốc gia đặc biệt và 33 Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0 lan tỏa mạnh mẽ, chuyển đổi số trong lĩnh vực văn hóa được xem là giải pháp tối ưu để bảo tồn, quản lý, khai thác và quảng bá di sản theo hướng bền vững.
Tại Ninh Bình, Sở Văn hóa và Thể thao đã triển khai xây dựng hệ thống quản lý thông tin, cơ sở dữ liệu cho các hiện vật tiêu biểu tại Bảo tàng tỉnh; đồng thời hoàn thiện đề cương và dự toán chi tiết cho nhiệm vụ số hóa toàn diện di sản văn hóa vật thể và phi vật thể.
Là Di sản kép đầu tiên và duy nhất tại Đông Nam Á, Quần thể danh thắng Tràng An không chỉ là niềm tự hào của Ninh Bình mà còn là “thí điểm” cho quá trình ứng dụng công nghệ số vào bảo tồn và phát triển du lịch.
Các giá trị địa chất, địa mạo, cảnh quan và văn hóa của Tràng An hiện đã được số hóa chi tiết, giúp du khách dễ dàng tra cứu và tìm hiểu thông tin qua mã QR tại các điểm tham quan. Chỉ với một thao tác quét đơn giản bằng điện thoại, người tham quan có thể tiếp cận kho tư liệu số, bao gồm hình ảnh, thuyết minh, bản đồ 3D và dữ liệu nghiên cứu di sản.
Bên cạnh đó, Tỉnh đoàn Ninh Bình còn xây dựng mô hình “Số hóa các địa chỉ đỏ”, gắn mã QR tại các di tích lịch sử – văn hóa ở phường Tây Hoa Lư và các khu du lịch trọng điểm như Tràng An, Tam Cốc – Bích Động, Cố đô Hoa Lư, giúp kết nối hài hòa giữa bảo tồn di sản và phát triển kinh tế – xã hội.
Theo đại diện Sở Văn hóa và Thể thao Ninh Bình, trong giai đoạn tới, tỉnh sẽ đẩy mạnh số hóa đồng bộ toàn bộ di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, góp phần thực hiện mục tiêu chung của Chương trình Số hóa Di sản văn hóa Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030.
Các cơ quan, đơn vị sẽ tiếp tục kiểm kê, cập nhật dữ liệu di sản lên phần mềm quản lý của ngành, hướng tới xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về di sản văn hóa, phục vụ cho công tác lưu trữ, nghiên cứu, bảo tồn và quảng bá.
Cùng với đó, Ninh Bình cũng chú trọng đào tạo nguồn nhân lực số, đầu tư thiết bị chuyên dụng và hệ thống lưu trữ hiện đại, đảm bảo việc vận hành và cập nhật thường xuyên các dữ liệu di sản.
Chuyển đổi số không chỉ giúp bảo tồn di sản hiệu quả hơn, mà còn mở ra trải nghiệm mới cho du khách, gắn kết văn hóa truyền thống với công nghệ hiện đại. Tại Tràng An, mỗi bước đi của du khách không chỉ là hành trình khám phá thiên nhiên kỳ vĩ, mà còn là chuyến du hành qua không gian văn hóa – lịch sử được tái hiện sinh động trên nền tảng số.
