Huyền tích chùa Bái Đính cổ – Cái nôi của miền đất Phật
Theo sử sách và truyền thuyết, chùa Bái Đính cổ được sáng lập bởi Thiền sư Nguyễn Minh Không – vị cao tăng trứ danh thời Lý, người quê ở xã Đàm Xá (nay là xã Gia Thắng, huyện Gia Viễn). Khi đi vân du tới vùng đất núi Bái Đính, nhận thấy nơi đây là chốn sơn thủy hữu tình, địa linh nhân kiệt, rừng núi bao la với nhiều cây thuốc quý, ông đã quyết định chọn nơi này để tu hành và xây dựng chùa. Cái tên “Bái Đính” ra đời từ đó, mang ý nghĩa “lễ bái đỉnh núi thiêng”.
Không chỉ là nơi tu tập, Thiền sư còn lập nên một "vườn sinh dược" – nơi trồng và khai thác thuốc quý để cứu dân độ thế, biến ngôi chùa thành trung tâm chữa bệnh và truyền bá Phật pháp cho muôn dân.
Kiến trúc độc đáo và dấu ấn thời Lý
Không đồ sộ, hoành tráng như khu chùa mới, chùa Bái Đính cổ mang đậm phong cách kiến trúc chùa động – nét đặc trưng của các chùa cổ ở Ninh Bình. Ngôi chùa không có những cột trụ lớn hay mái điện nguy nga mà hòa mình vào núi đá và thiên nhiên, tạo nên vẻ đẹp linh thiêng, huyền bí.
Để lên được chùa, du khách sẽ trải qua hơn 300 bậc đá dẫn tới cổng Tam Quan giữa lưng núi. Từ đây, lối rẽ sẽ chia thành ba hướng: bên phải là hang sáng thờ Phật, bên trái là động tối thờ Mẫu, và chính giữa là điện thờ Đức Thánh Nguyễn Minh Không. Mỗi hang động mang một câu chuyện kỳ bí, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Ngoài ra, chùa còn có các điểm tham quan như Giếng Ngọc – nơi lấy nước thiêng, động thờ Đức Thánh Cao Sơn và nhiều cổ vật có niên đại từ thời Lý, góp phần tạo nên giá trị văn hóa - lịch sử to lớn cho nơi này.
Chùa Bái Đính cổ – Viên ngọc tâm linh giữa lòng Ninh Bình
Trải qua gần 1000 năm lịch sử, chùa Bái Đính cổ vẫn đứng vững giữa núi rừng, là điểm tựa tinh thần và tín ngưỡng thiêng liêng của người dân Ninh Bình nói riêng và Phật tử cả nước nói chung. Năm 1997, chùa đã được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia, góp phần khẳng định giá trị tâm linh và văn hóa lâu đời của vùng đất này.
Nếu có dịp về với Ninh Bình, đừng chỉ dừng lại ở khu chùa Bái Đính mới mà hãy dành thời gian khám phá chùa Bái Đính cổ – nơi lưu giữ tinh hoa Phật giáo Việt, hòa quyện cùng thiên nhiên kỳ vĩ để cảm nhận sự bình yên, sâu lắng nơi cõi thiền.
